مقدمه ای بر وب سایت فروشگاهی
تجارت الکترونیک تحت عنوان eCommerce که مخفف عبارت Electronic Commerce نیز هست، به فرایند خرید آنلاین مشتری و پردازش پرداخت آنها گفته میشود. طراحی سایت فروشگاهی و تجارت الکترونیک به بازدید کننده این امکان را میدهد تا محصولات خود را پیدا کرده و آنها را به سبد خود اضافه کرده و به شکلی امن اطلاعات خود را برای تکمیل خرید اضافه کنند. بخاطر ظهور پردازش کارت اعتباری بر روی اینترنت، وب سایت تجارت الکترونیک وارد جامعه و زندگی روزمره ما شده است. امروزه، هر محصول یا خدمات قابل تصوری برای فروش در سطح وب هست که این کار از طریق وب سایت فروشگاهی یا دیگر زمینه ها قابل انجام است.
در چند دهه ی اخیر، مردم بیشتری به سمت خرید آنلاین روی آورده اند و از مزایایی که سایت فروشگاهی با خود به همراه دارد استفاده میکنند مثل افزایش راحتی و رضایت، قیمت های کمتر، معافیت های مالیاتی فروش و چند مورد دیگر.
تجارت الکترونیک چیست؟
طبق تعریف گوگل تجارت الکترونیک یعنی:
تراکنش های تجاری که به شکل الکترونیکی در اینترنت صورت میگیرند.
با توجه به نامفهوم بودن این تعریف جای تعجبی ندارد که سرچ عبارت تجارت الکترونیک چیست؟ در گوگل حدود 10 هزار بار در ماه است.
در این مطلب که در مورد تجارت الکترونیک و وب سایت تجارت الکترونیک صحبت میشود، امیدواریم تا یکبار برای همیشه این موضوع را به صورتی کاملا شفاف بیان کرده و توضیح دهیم. لذا اجازه دهید با منشأ پیدایش عبارت تجارت الکترونیک شروع کنیم تا به وب سایت فروشگاهی برسیم.
ریشه یابی تجارت الکترونیک
تجارت الکترونیک یک کلمه ترکیبی از تجارت + الکترونیک است که به خودی خود عجیب و مبهم به نظر میرسد.
به نظر میرسد که لغت تجارت الکترونیک همیشه یک اصطلاح گستردهای است که منظور از آن یعنی هرگونه تراکنش تجاری که به صورت مجازی در سطح اینترنت رخ میدهد.
مدل های تجارت الکترونیک
اکثریت تجارت های الکترونیکی در وب سایت تجارت الکترونیک اتفاق میافتند که در نقش ویترین مجازی هستند که در آن تراکنشها و تجارت انجام میشوند. تجارت الکترونیک به شکل های مختلفی انجام میشود:
- خرده فروشی: محصولات در این نوع وب سایت فروشگاهی و یا تجارت الکترونیکی به صورت مستقیم و بدون دخالت هرگونه فرد واسطه ای به دست مصرف کننده نهایی رسیده و به فروش میرسند.
- عمده فروشی: محصولات در این شیوه در تعداد زیاد به فروش میرسند که یا مستقیما به دست مصرف کننده خواهند رسید یا ابتدا به عمده فروش ها و یا توزیع کنندگان می رسد.
- عرضه مستقیم: محصولات به صورت آنلاین به فروش میرسند اما مستقیما به دست مشتری رسیده و توسط شخص ثالث، موجودی، مدیریت سفارش ها و دیگر کارهای لجستیک انجام میشود.
- اشتراک: خریدهای مکرر محصولات یا خدمات اتوماتیک هستند تا زمانی که فرد دارای اشتراک آن را کنسل کرده یا سطح اشتراک خود را تغییر دهد.
- محصولات دیجیتال: خیلی از افراد به فکر محصولات قابل لمس هستند اما خیلی از تراکنش ها و معاملات وب سایت های فروشگاهی شامل محصولات دیجیتالی هستند مثل موسیقی، فیلم، فایل های صوتی و تصویری، الگوها، نرم افزارها و غیره
- خدمات: نیروی کار ماهر یا خدمات را میتوان به صورت دیجیتالی در وب سایت تجارت الکترونیک خریداری کرد، مثل استخدام راننده در Uber یا حقوق دادن به یک فرد بابت اجرای امورات شما به صورت آنلاین.
وب سایت فروشگاهی چیست؟
وب سایت فروشگاهی و تجارت الکترونیک پرتال ها یا درگاه های دیجیتالی هستند (مثل ویترین مجازی) که تجارت الکترونیک را راحت میکنند. بخاطر داشته باشید، تجارت الکترونیک یک واژه ی کلی است که هر گونه تجارت و معامله ی مجازی که در اینترنت انجام میشود را در بر میگیرد.
به هر وب سایتی که مجهز به قابلیت تجارت الکترونیک بوده و به مشتریان خود امکان خرید آنلاین یک کالا یا خدمات را بدهد، وب سایت تجارت الکترونیک میگویند.
از لحاظ تاریخی، معاملات ابتدایی تجارت الکترونیک به شکل وب سایت فروشگاهی نبود و در ایمیل یا از طریق تماس های تلفنی انجام میگرفت.
حتی در ابتدایی ترین مراحل توسعه، وب سایت تجارت الکترونیک مؤثر و کارآمد باید طوری طراحی شود که:
درآمد را از طریق موارد زیر افزایش دهد:
- افزایش مجموع و تعداد تراکنش ها
- به حداکثر رساندن میانگین ارزش سفارش
- هدایت خریداران به سمت محصولات و دسته بندی با بیشترین سودآوری
- تشویق به وفاداری به برند، تکرار مشارکت مخاطب و مشتریان
- ساده کردن بررسی و دیگر مسیر های حیاتی تبدیل
وب سایت تجارت الکترونیک از سبدهای خرید مبتنی بر الگوهای خرید قبلی تا وب سایت تجارت الکترونیک پیچیده که میلیون ها دلار صرف توسعه و نگهداری آن میشود متغیر است.
نحوه ی عملکرد وب سایت تجارت الکترونیک چگونه است؟
وب سایت تجارت الکترونیک طی چند مرحله عمل میکند، با استفاده از کد وب سایت، داده پایگاه و اپلیکیشن های شخص ثالث مثل پردازش کننده پرداخت یا درگاه پرداخت.
وب سایت تجارت الکترونیک از گواهینامه های SSL برای امن کردن و کدگذاری بر روی تمامی داده های انتقال یافته استفاده میکند. داده های حساس و مهمی مثل اطلاعات کارت اعتباری، هرگز نباید داخل داده پایگاه وب سایت ذخیره شوند مگر اینکه پایبند به تمامی مقررات اجباری از جمله سازگاری PCI باشد.
وب سایت تجارت الکترونیک و فروشگاهی شبیه به موارد زیر عمل میکند
- مشتری احتمالی از طریق موتورهای جستجو، تبلیغات کلیکی، ترافیک ارجاع و غیره وارد وب سایت فروشگاهی میشوند
- وب سایت فروشگاهی به داده پایگاه خود وصل میشود که حاوی هزاران اطلاعات در مورد دسته بندی ها، محصولات، ابعاد و وزن محصول، مقالات و محتوا، تصاویر و غیره مربوط به سایت میباشد. وب سایت تجارت الکترونیک از این اطلاعات استفاده میکند تا دائما تمامی صفحات وب درخواستی را ارائه کند.
- بعد از جستجوی وب سایت الکترونیک در اینترنت، مشتری احتمالی یک محصول یا خدمات را به سبد خرید مجازی خود اضافه کرده و تصمیم به تسویه حساب میگیرد.
- خریدار فرایند تسویه حساب را تکمیل کرده و خرید خود را نهایی میکند.
- اطلاعات کارت اعتباری خریدار رمزنگاری شده و به دروازه پرداخت ارسال میگردد ( مثلا Paypal ) تا به شیوه ای امن و از راه دور کارت اعتباری را پردازش کند.
- وقتی سفارش تکمیل شد و پرداخت نیز انجام گردید، معمولا وب سایت زمان تحویل کالا، شماره انحصاری تراکنش و شماره رهگیری پستی را تعیین میکند. اکثر این فرایندها خودکار بوده و بخشی از قابلیت اصلی وب سایت تجارت الکترونیک هستند.
- وقتی خریدها انجام میشوند، سفارشات در بخش ادمین وب سایت ذخیره شده و به تیم تحویل سفارش ارسال میگردد. تحویل سفارش را میتوان در خانه یا به کمک شرکت شخص ثالث یا تحویل دهنده ی کالا انجام داد.
به طور کلی، وب سایت تجارت الکترونیک در مقایسه با مغازه های فیزیکی در محیط بیرون مزایا و معایبی دارند.
مزایای وب سایت فروشگاهی یا تجارت الکترونیک
- افزایش دسترسی به بازار (پایگاه جهانی مشتریان)
- کاهش هزینه ها کالا، خدمات، حمل و نقل و تحویل و غیره
- تراکنش هایی امن و رمزنگاری شده
- کاهش زنجیره توزیع
- تأمین و تحویل سریعتر سفارش
- داده های بهتر و دقیقتر به منظور پیش بینی فروش در آینده
- بازارهای هدف را میتوان براساس سن، جمعیتی، سلیقه ها و غیره دسته بندی کرد
- امکان ناشناس بودن
معایب وب سایت فروشگاهی و یا تجارت الکترونیک
کم و بیش وب سایت تجارت الکترونیک دارای معایبی است و اگر با شرکت مشهور توسعه وب سایت تجارت الکترونیک همکاری داشته باشید، این معایب کمتر میشوند. معایب وب سایت تجارت الکترونیک شامل:
- مصرف کنندگان همیشه قادر نیستند محصولات را در دنیای واقعی قبل از خرید ببینند.
- مشتریان احتمالی باید در استفاده از تکنولوژی تبحر داشته باشند که اینگونه دسترسی به بازار هدف محدود میشود.
- تجربیات خرید شخصی کمتر میشود.
- احتمال کلاهبرداری، مسائل امنیت داده ها و غیره
انواع وب سایت تجارت الکترونیک و مدل های رایج کسب و کار تجارت الکترونیک
اکثریت انواع وب سایت فروشگاهی و تجارت الکترونیک در اینترنت خرده فروش های B2C هستند. با این حال، انواع مختلفی از وب سایت تجارت الکترونیک وجود دارند
- B2B (تجارت به تجارت)
- B2C (کسب و کار به مصرف کننده)
- C2C (مصرف کننده به مصرف کننده)
- C2B (مصرف کننده به کسب و کار)
- B2A (کسب و کار به ادارات دولتی)
- C2A (مصرف کننده به ادارات دولتی)
تجارت الکترونیک در مقایسه تجارت موبایلی
تجارت موبایلی (mCommerce) یعنی تجارت الکترونیکی که روی دستگاه موبایل اتفاق میافتد. با ماهیت فراگیر و متنوع گوشی های هوشمند و تبلت ها، سهم رو به افزایش معاملات تجارت الکترونیک را بر روی دستگاه موبایل شاهد خواهیم بود.
پلتفرم های رایج تجارت الکترونیک
اکثریت انواع وب سایت تجارت الکترونیک، از جمله برخی از وب سایت های سنتی تجارت الکترونیک، از پلتفرم نرم افزاری سبد خریدی که از قبل موجود هست همراه با سیستم مدیریت محتوای یکپارچه (CMS) استفاده میکنند. ده ها و شاید صدها پلتفرم وب سایت تجارت الکترونیک وجود دارند. پلتفرم هایی که بیشتر از همه استفاده میشوند عبارتند از:
- Magento
- Onveos
- Shopify
- WooCommerce (پلاگین WordPress)
نمونه هایی از انواع وب سایت تجارت الکترونیک که محبوبیت زیادی دارند:
- Amazon.com
- Target.com
- Walmart.com
- Flipkart.com
- eBay.com
- NewEgg.com
- Alibaba.com
- Bestbuy.com
- Overstock.com